آربیتراژ در اقتصاد به معنای کسب سود از تفاوت قیمت بین یک دارایی که می تواند ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) باشد، در دو یا چند بازار است. سود آربیتراژ زمانی حاصل می شود که دارایی به طور همزمان در دو بازار مختلف یا موارد خاص با دو قالب متفاوت به مصرف کنندگان عرضه شود. در این مقاله به توضیح کامل مفهوم آربیتراژ و مزایای آن می پردازیم.
آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ در لغت به عنوان عمل خرید و فروش همزمان دارایی برای کسب سود از تفاوت قیمت ها در بازار تعریف می شود. آربیتراژ نوعی معامله است که مبنای سود آن از مابه التفاوت حاصل می شود. بین قیمت دو محصول یکسان یا دو ابزار مالی مشابه که در دو یا چند بازار مختلف یا دو قالب متفاوت به مصرف کننده عرضه می شود.
طبق تعریف ویکی‌پدیا از آربیتراژ، این اثر در نتیجه ناکارآمدی بازار رخ می‌دهد. این بدان معناست که اگر همه بازارها کاملاً کارآمد باشند، هیچ آربیتراژی وجود نخواهد داشت.
آربیتراژ چه زمانی اتفاق می افتد؟
آربیتراژ یا کسب درآمد از طریق خرید همزمان یک دارایی – ارز دیجیتال، پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و … – زمانی اتفاق می‌افتد که یک دارایی در یک بازار خریداری شود و همزمان در بازار دیگری فروخته شود.
بارها شنیده ایم که این روش نوعی سازوکار در بازار ایجاد می کند که به موجب آن قیمت ها در بلندمدت از ارزش واقعی خود منحرف نمی شوند.
اما این جمله به چه معناست؟
چند نمونه از آربیتراژ در دنیای واقعی
اگر به معاملات روزانه نگاه کنید، خواهید دید که نمونه های زیادی از سود آربیتراژ در دنیای تجارت وجود دارد. از بازار روغن، سهام و فروش میوه گرفته تا شیرینی های داخلی یا ارز دیجیتال (پرفکت مانی، خرید دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) با این سطح سود معامله می شود.
فرض کنید قیمت خرید و فروش دلار در یک طرف خیابان 10 هزار تومان و در سمت دیگر 11 هزار تومان است. خریدار می تواند از معامله گر به آدرس شماره 1 دلار بخرد و بلافاصله آن را به تاجر آدرس شماره 2 بفروشد و به ازای هر دلار فروخته شده هزار تومان سود می برد. به این سود، سود آربیتراژ می گویند.
مثال خوب دیگر قیمت کالایی مانند پرتقال است. فرض کنید قیمت هر کیلو پرتقال در فروشگاه های تهران 10 هزار تومان است و پرتقال با همین کیفیت در شمال کشور 3 هزار تومان به فروش می رسد. فردی که این پرتقال ها را از شمال کشور به قیمت عمده بخرد و برای فروش به تهران بیاورد با احتساب هزینه حمل بار و حقوق کارگر چند تومان درآمد دارد. این سود همان سود آربیتراژ ذکر شده است. این نوع آربیتراژ بسیار رایج است.
آربیتراژ در دنیای ارز دیجیتال چگونه است؟
اما کمی از مثال های ذکر شده فاصله می گیریم تا به بحث ارز دیجیتال (خرید پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) و آربیتراژ نزدیک شویم.
زمانی که صرافی کارمزدی را کسر نمی کند، احتمال تقلب در گزارش حجم معاملات وجود دارد. معامله‌گران و ربات‌ها می‌توانند به صورت کاذب حجم معاملات را افزایش دهند و هیچ راهی برای تشخیص بزرگ بودن این دروغ و میزان اغراق در محاسبات وجود ندارد.
در این بین، با توجه به تعداد بالای مبادلات ارزهای دیجیتال و نوسانات بی حد و حصر ارزهای دیجیتال، معامله گران می توانند از آربیتراژ استفاده کنند.
آربیتراژ ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) می تواند فرصتی برای کسب درآمد باشد، اما راه مطمئنی برای کسب درآمد نیست. سود آربیتراژ زمانی حاصل می شود که فرصتی برای خرید محصول با قیمت پایین و سپس فروش فوری آن با قیمت بالاتر وجود داشته باشد. این اصطلاح بیشتر برای مکانیسم های مالی مانند اوراق قرضه، سهام، کالاها، مشتقات و ارزهای دیجیتال استفاده می شود.
صرافی های ارز دیجیتال یکی دو تا نیستند. هر صرافی قیمت ویژه ای برای عرضه دارایی دارد. یک صرافی ممکن است یک دارایی خاص را به قیمت 10 دلار بفروشد و دیگری ممکن است همان دارایی را به قیمت 15 دلار بفروشد.
انواع آربیتراژ چیست؟
برای کسب سود آربیتراژ یکی از شرایط زیر الزامی است:
اگر کالایی در همه جا با یک قیمت فروخته شود، نمی توان با خرید و فروش آن از آربیتراژ سود برد. اولین قانون سود آربیتراژ این است که تاجر می تواند آن را با قیمت پایین خریداری کند و به قیمت بالاتر بفروشد.
دو دارایی با گردش مالی یکسان با یک قیمت معامله نمی شوند.
دارایی که در آینده قیمت گذاری می شود را نمی توان زودتر به قیمت آتی فروخت. قیمت فعلی یک دارایی در قیمتی مشخص در آینده با نرخ بهره بدون ریسک کسر شده از آن تعیین نمی شود. یعنی برای تعیین قیمت یک دارایی باید عواملی مانند هزینه های موجودی و ریسک های موجود را در نظر گرفت. این موضوع در مورد کالاهایی مانند گندم یا بنزین صادق است و ممکن است در مورد سهام اینطور نباشد.
مزایای آربیتراژ
مزایای آربیتاژ به سه دسته تقسیم می شود:
آربیتراژ ساده: آین آربیتاژ زمانی اتفاق می افتد که ارزهای دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) در بیش از یک صرافی مبادله شوند. زیرا امکان خرید و فروش یک ارز دیجیتال در چندین صرافی وجود خواهد داشت.
آربیتراژ مثلثی: آربیتراژ مثلثی نتیجه اختلاف قیمت بین سه ارز خارجی است. آن وقت است که نرخ ارزها دقیقاً برابر هم نیست. فرصت های آربیتراژ مثلثی بسیار اندک است. در آربیتراژ مثلثی، معامله گران سه ارز (به عنوان مثال بیت کوین، دلار و یورو) را انتخاب می کنند، یک جفت ارز (بیت کوین/دلار) را با نرخ مشخصی مبادله می کنند و سپس جفت ارز (بیت کوین/یورو) را جابجا می کنند. در نهایت، آنها آن را به ارز پایه (USD / EUR) تبدیل می کنند. و با پرداخت کارمزد ناچیزی برای این مبادلات به سود خالص می رسند. به عنوان مثال، یک معامله گر اتریوم را به یورو می خرد، آن را به ین می فروشد. و در نهایت به ین خرید می کند. او از طریق مبادله این سه ارز آربیتراژ به دست می آورد.
آربیتراژ همگرایی قیمت: قیمت ارزهای دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) در بازارهای مختلف که در نتیجه آربیتراژ همگرا می شود. برای مثال، اگر صرافی Cracken Ethereum ارزان‌تر از صرافی Beatstamp بفروشد. آن دسته از معامله گرانی که سود آربیتراژ را دوست دارند، مطمئناً از کراکن خرید می کنند و اتریوم خریداری شده را در بیت استمپ می فروشند. در بسیاری از موارد تحت تأثیر این همگرایی، به سمت برابری قیمت سوق داده می شود. در اینجا سود معامله گر از همگرایی قیمت ها به دست می آید.
خطرات معامله در آربیتراژ چیست؟
ممکن است از خود بپرسید که خطر آربیتراژ چیست؟ بد نیست بدانید که آربیتراژ مانند سایر روش های کسب درآمد دارای ریسک هایی است:
ریسک اجرا
البته امکان بستن دو یا چند تراکنش همزمان وجود ندارد. هنگامی که بخشی از یک معامله بسته می شود، حرکت سریع قیمت ها در بازار، بستن معامله دیگری را با قیمت سودآور غیرممکن می کند.
علاوه بر این، اگر یک معامله گر تصمیم بگیرد از اختلاف قیمت بیت کوین بین صرافی ارز دیجیتال کراکن و بیت مپ سود آربیتراژی کسب کند. او ممکن است بلافاصله به هدف خود نرسد. او ممکن است مقدار قابل توجهی بیت کوین از صرافی کراکن برای این کار بخرد. اما نتواند آنها را در BitStamp بفروشد.
ریسک طرف مقابل
در این ریسک، یکی از طرفین نمی تواند وظایف خود را در قرارداد در قبال طرف دیگر انجام دهد. این یک مشکل جدی است! زیرا اگر فردی با آن شخص معامله یا چند معامله داشته باشد و در انجام وظایف خود کوتاهی کند، برای طرف مقابل بحران مالی ایجاد می کند. شکست یکی از طرفین قرارداد یک تهدید جدی است. زیرا طرفین باید مبالغ قابل توجهی را مبادله کنند تا از اختلاف قیمت های اندک بهره ببرند.
برای اینکه یک معامله گر بتواند استراتژی آربیتراژ خود را اجرا کند، باید سکه های خود را در صرافی نگه دارد. یک قانون اساسی مهم برای ایمن سازی دارایی های دیجیتال است. دارایی های دیجیتال خود را از صرافی خارج کنید. اگر پول خود را در صرافی نگه دارید، باید بدانید که هر لحظه امکان هک شدن صرافی و از دست دادن سرمایه شما وجود دارد.
ممکن است راه حلی برای این مشکل وجود داشته باشد: استفاده از صرافی های غیرمتمرکز. اما اگر از منظر آربیتراژ به صرافی های غیرمتمرکز نگاه کنیم، متوجه می شویم که نقدینگی آن ها همچنان پایین است.
ریسک نقدینگی
این ریسک مالی زمانی اتفاق می‌افتد که معامله‌گر نتواند یک دارایی خاص مانند یک ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) را به سرعت و بدون تأثیر بر قیمت بازار مبادله کند.
برای اجرای استراتژی آربیتراژ، باید از نقدشوندگی بازار اطمینان حاصل کنید. اگر بازار نقدینگی نداشته باشد، ممکن است برای به دست آوردن آربیتراژ، فرصت را از دست بدهید.
ریسک انتقال دارایی
انتقال دارایی ها از یک بورس به بورس دیگر برای آربیتراژ بدون ریسک نیست. وقتی فرصت آربیتراژ پیدا کردید، باید دارایی هایی را که خریداری کرده اید از یک صرافی به صرافی دیگر منتقل کنید. دلایل زیادی می تواند این انتقال را مختل کند و به نوعی آن را دشوار کند. این نقص منجر به از دست رفتن فرصت های آربیتراژ می شود.
کاربران مشکلات مختلفی را هنگام انتقال پول از یک صرافی به صرافی دیگر گزارش کرده اند. در اینجا برخی از مشکلات ذکر شده است:
- بلاک چین ممکن است دور از دسترس باشد و انتقال دارایی ها موفقیت آمیز نباشد.
- معامله ممکن است چند روز طول بکشد. تراکنش هایی که برای آنها کارمزد کمتری برای تایید پرداخت می شود، برای ماینرها در اولویت نیستند.
- ممکن است کیف پول ها دور از دسترس باشند و نتوانند با بلاک چین همگام شوند.
- خطر استهلاک
- کاهش قیمت ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) یک ریسک است. به عنوان مثال، اگر از طریق تجارت ارز دیجیتال سود آربیتراژ به دست آوریدو سپس قیمت بیت کوین شروع به کاهش می کند، بازار بیشتر از سود شما را می بلعد!
