سازندگان و گیرندگان ارز دیجیتال در بازار

ارزهای دیجیتال مانند هر دارایی دیگری نیاز به محیطی برای خرید و فروش دارند. به عبارت دیگر برای معامله ارزهای دیجیتال نیاز به یک بازار اختصاصی داریم که در حال حاضر صرافی های ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) هستند.

نوآوری صرافی های ارزهای دیجیتال

امروزه صرافی های ارز دیجیتال انواع مختلفی دارند و به دو نوع متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم می شوند. نحوه انجام معاملات و تکمیل سفارشات در این صرافی ها با یکدیگر متفاوت است. انواع جدیدتر و غیرمتمرکزتر صرافی‌های ارز دیجیتال(پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …)  برای انجام معاملات از نوآوری به نام “بازاریابی خودکار” استفاده می‌کنند.

نوآوری صرافی های غیرمتمرکز در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار ارزشمند است. اما حقیقت این است که با وجود افزایش محبوبیت صرافی های غیرمتمرکز، بیشترین تعداد کاربران همچنان در صرافی های متمرکز فعال هستند زیرا امکانات و فرصت هایی که این صرافی ها ارائه می دهند بسیار متنوع است و همچنان کار کردن با آنها برای اکثر کاربران آسان تر است.

Safeway با مکانیزمی به نام “سفارشات اداری” کار می کند. نحوه کار این صرافی ها بدین صورت است که ابتدا کاربران سفارش خرید و فروش خود را (با ذکر مبلغ و مبلغ پیشنهادی) در دفترچه سفارش ثبت می کنند. سپس موتور تطبیق خودکار صرافی، سفارشات فروش را بر اساس قیمت پیشنهادی مطابقت می دهد و آنها را تکمیل می کند.

بنابراین در این صرافی ها دو نوع کاربر وجود دارد: کاربری که خرید را ثبت می کند و کاربری که این سفارش را انتخاب می کند. دسته اول از کاربران بازارساز یا market maker و دسته دوم بازارگردان یا markrt taker نامیده می شوند.

اگر صرافی سفارشی ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) را با قیمتی متفاوت از بازار (Limit order) ثبت کنید تا سفارش شما بلافاصله تکمیل نشود و سفارشات پردازش شود، سازنده هستید و در اکثر صرافی ها از مزیت کمیسیون برخوردار خواهید بود. از طرفی اگر در بورس سفارشی با قیمت بازار (Market order) ثبت نام کنید تا سفارش بلافاصله تکمیل شود، تا زمانی که وارد دفتر معاملات نشوید یک بلیط محسوب می شوید.

در این مقاله ما به بررسی مفهوم سازنده و گیرنده می پردازیم.

مروری بر مکانیسم مبادلات ارز دیجیتال

مبادلات در همه بازارها، از جمله فارکس، اوراق بهادار یا ارزهای دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …)، محل ملاقات خریداران و فروشندگان است. اگر این تقاطع ها وجود نداشته باشد، مردم مجبور می شوند در شبکه های اجتماعی یا موارد مشابه تبلیغ کنند. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید بیت‌کوین را با صرافی اتریوم وارد کنید، شما باید پیشنهاد خود را در شبکه های اجتماعی ارسال کنید و امیدوار باشید که شاید کسی شما را پیدا کند و پیشنهاد شما را بپذیرد و مایل به معامله باشد.

صرافی های ارزهای دیجیتال این مشکل را حل کرده و فضای نسبتا امنی را برای معاملات ارز دیجیتال فراهم کرده اند. با صرافی های ارز دیجیتال، دیگر نیازی نیست به دنبال طرف معامله باشید. و شخصی را پیدا کنید که می خواهد ارزهای دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) شما را بخرد یا ارزهای دیجیتال خود را بفروشد. در صرافی های ارز دیجیتال کاربران زیادی را خواهید یافت که به دنبال انجام تراکنش هستند و به همین دلیل تراکنش های شما در کمترین زمان ممکن و به راحتی انجام می شود.

اگر قبلاً از صرافی‌های ارز دیجیتال استفاده کرده‌اید، احتمالاً بدون اطلاع شما در یکی از نقش‌های سازنده (بازاریابی) یا گیرنده (قابل فروش) بوده اید. حتی ممکن است هر دوی این نقش ها را در تراکنش های مختلف بازی کرده باشید. معامله گران گاهی اوقات هم به عنوان سازنده و هم به عنوان یک گیرنده در بازار عمل می کنند.

سازندگان و گیرنده ها رگ حیات بسیاری از پلتفرم های معاملاتی هستند و نبود یا کمبود آنهاست که صرافی های قوی را از صرافی های ضعیف متمایز می کند. همانطور که اشاره کردیم در این مقاله در مورد مفهوم سازنده و گیرنده صحبت خواهیم کرد. اما قبل از آن، اجازه دهید نگاهی به یک ویژگی کلیدی مبادلات ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) و دارایی های دیجیتالی بیندازیم که حتما در مورد آن زیاد شنیده اید: نقدینگی.

نقدینگی چیست؟

وقتی می گوییم مثلاً یک دارایی نقدینگی دارد یا دارایی دیگری نقدینگی ندارد، منظورمان چیست؟

نقدینگی به این معناست که یک دارایی چقدر آسان و سریع می تواند فروخته شود. هر چه نقدینگی یک دارایی بیشتر باشد، یا به عبارت دیگر، هر چه “نقد آن” بیشتر باشد، فروش و تبدیل آن به نقد یا هر دارایی دیگر آسانتر و سریعتر خواهد بود.

یک اونس طلا دارایی با نقدینگی بالا یا به عبارت دیگر، یک مایع دارایی است. زیرا در مدت زمان کوتاهی به راحتی می توان آن را به پول نقد تبدیل کرد. در مقابل، دارایی‌هایی مانند املاک و مستغلات کمتر هستند. زیرا زمان بیشتری برای فروش آنها نیاز است. نقدینگی بازار تقریباً یکسان است.

بازار نقدینگی بازاری است که در آن می توانید دارایی ها را به راحتی و با قیمت منصفانه خریداری و بفروشید. در چنین بازاری تقاضا برای دارایی زیاد است و عرضه آن توسط کسانی که قصد فروش دارند زیاد است.

هنگامی که حجم فعالیت در یک بازار بسیار زیاد است، بالاترین قیمت پیشنهادی برای فروش و پایین‌ترین قیمت پیشنهادی برای خرید در نزدیکی شما خواهد بود. یعنی جایی که خریداران و فروشندگان به یک نقطه مشترک می رسند. در نتیجه تفاوت بین بالاترین پیشنهاد و کمترین پیشنهاد بسیار کم است. این تفاوت قیمت پیشنهادی برای فروش، شکاف پیشنهادی خرید و فروش است.

در مقابل، بازاری با نقدینگی پایین هیچ یک از این ویژگی ها را ندارد. اگر بخواهید دارایی را در چنین بازاری بفروشید، در فروش آن با قیمت مناسب با مشکل مواجه خواهید شد. زیرا تقاضای زیادی برای آن وجود ندارد. در نتیجه، شکاف قیمت پیشنهادی و درخواستی در بازارهای با نقدینگی پایین معمولاً بسیار زیاد است.

حال که با مفهوم نقدینگی آشنا شدیم به دو مفهوم سازنده و گیرنده می پردازیم.

سازنده و گیرنده

همانطور که گفته شد، سازنده به طور کلی شخصی است که سفارش خرید یا فروش را ایجاد می کند و در نتیجه راه را برای معامله هموار می کند. گیرنده نیز شخصی است که سفارش را با معیارهای مورد نظر خود مناسب می بیند و آن را برای انجام معامله می پذیرد. معامله گران فعال در صرافی یکی از این نقش ها را دارند. البته گاهی اوقات یک معامله گر می تواند هر دو نقش را بازی کند.

سازنده یا مشتری کیست؟

صرافی های ارز دیجیتال (خرید پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، خرید اتریوم و …) معمولاً قیمت یک دارایی را بر اساس آخرین سفارشات تکمیل شده در دفترچه سفارش تعیین می کنند. دفترچه سفارش جایی است که تمام پیشنهادات خرید و فروش کاربران در آن ثبت می شود.

یک سفارش دستورالعملی است که می تواند چیزی شبیه به این باشد: “فروش 2 بیت کوین به قیمت 45000 دلار.” سفارش در دفترچه سفارش ثبت می شود و هر زمان که خریدار با خرید بیت کوین به قیمت 45000 دلار موافقت کند، سفارش ثبت می شود. بعد از این معامله قیمت بیت کوین در آن صرافی 45000 دلار خواهد بود (تا زمانی که معامله بعدی با قیمت دیگری انجام شود).

مثال ذکر شده در بالا، نمونه‌ای از «سفارش حد (ترتیب حد)» است. سفارشات محدود به سفارشاتی گفته می شود که شرایط خاصی برای آنها تعیین شده است. به عنوان مثال، در زمان نوشتن این مقاله، قیمت بیت کوین کمی بیش از 39000 دلار است. و وقتی سفارشی برای فروش بیت کوین به قیمت 45000 دلار می دهید، شرطی را بیان می کنید که هنوز برآورده نشده است.

در مقابل این نوع سفارش‌ها، «سفارش‌های بازار» وجود دارند که شرط خاصی برای آن‌ها وجود ندارد و تقریباً بلافاصله پس از ثبت سفارش (با اولین قیمت موجود) اجرا می‌شوند. به عنوان مثال، زمانی که شما یک سفارش بازار برای خرید 2 بیت کوین می دهید. شما به صرافی اجازه می‌دهید تا 2 بیت کوین از میان کمترین سفارش‌های فروش محدود شده برای شما بخرد.

سازندگان کاربرانی هستند که هم در زمینه خرید و هم در زمینه فروش در صرافی ها «سفارش محدود» را ثبت می کنند. با این کار در واقع یک «بازار خرید و فروش» برای بورس ایجاد می کنند و سرعت و سهولت معامله در بورس را افزایش می دهند.

معامله گران و مؤسسات بزرگ (مانند آنهایی که در تجارت با حجم بالا تخصص دارند) معمولاً نقش سازنده را بر عهده می گیرند. اما معامله گران کوچک نیز می توانند به راحتی با ثبت سفارش های محدود به عنوان سازنده عمل کنند.

گیرنده یا مشتری کیست؟

نقش گیرنده یا مشتری دقیقا برعکس سازنده است. گیرنده ها کسانی هستند که “سفارش های بازار” را در صرافی ثبت می کنند. و سفارش خود را در کمترین زمان و با اولین قیمت موجود انجام دهید. آنها از سفارشات محدودی که سازندگان قبلاً ثبت کرده اند برای انجام معاملات خود استفاده می کنند.

بنابراین اتفاقی که می افتد این است: سازندگان نقدینگی مبادله را با ثبت سفارش محدود در دفترچه سفارش افزایش می دهند. زیرا خرید و فروش را برای کاربران آسان می کنند. از سوی دیگر، گیرندگان مقداری از این نقدینگی را از طریق یک دستور بازار که قبلا توضیح دادیم، خارج می‌کند. گیرندگان این کار را با تکمیل سریع سفارشات در دفترچه سفارش انجام می دهند.

اگر قبلاً سفارش بازار داده اید یا خرید فوری در صرافی ارز دیجیتال(پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) انجام داده اید. شما باید به عنوان یک گیرنده یا انتخاب کننده عمل می کردید. و اگر از سفارشات محدود استفاده کرده اید، به عنوان سازنده ظاهر شده اید.

البته ذکر این نکته ضروری است که برخی از صرافی ها (معمولاً صرافی های کمتر شناخته شده با نقدینگی پایین) از ویژگی «سفارش بازار» استفاده نمی کنند و فقط می توانند «سفارش های محدود» را ثبت کنند. اگر در این صرافی ها معامله می کنید، باید یک سفارش محدود ثبت کنید. اما شما هنوز هم می توانید یک گیرنده باشید. نکته این است که اگر سفارش شما مکمل سفارش محدود دیگری باشد، شما یک گیرنده هستید.

کارمزد سازنده و گیرنده در صرافی ها

صرافی ها با دریافت کمیسیون از تراکنش های انجام شده بین کاربران، بخش قابل توجهی از درآمد خود را به دست می آورند. این بدان معناست که هر بار که سفارش شما ثبت می شود، مبلغ کمی را برای کمیسیون پرداخت می کنید. اما میزان پورسانت در مبادلات مختلف متفاوت است و به حجم سفارش و نقش شما در آن تراکنش بستگی دارد.

سازندگان معمولا مشمول تخفیف در صرافی های ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) هستند. زیرا به تامین نقدینگی مبادلاتی کمک می کنند. نقدینگی بالا یک ویژگی بسیار حیاتی و مثبت برای صرافی ها است. زیرا تجارت در بورس با نقدینگی بالا برای معامله گران جذاب تر، سریع تر و آسان تر از جایی است که نقدینگی کمتری وجود دارد.

بنابراین منطقی است که صرافی ها از سازندگان استقبال کنند و از آنها کارمزد کمتری بگیرند. در مقابل، گیرنده ها در بسیاری از موارد هزینه های بالاتری نسبت به سازندگان می پردازند چون نقدینگی نمی دهند.

البته برای اکثر کاربران ایرانی که در صرافی ها احراز هویت نمی شوند و در سطح کاربری پایه فعالیت می کنند، هزینه های سازنده و گیرنده تفاوتی ندارند. به عنوان مثال، در تصویر زیر نرخ کارمزد تراکنش در بایننس صرافی را مشاهده می کنید که 0.1 درصد از ارزش کل تراکنش در سطح کاربر پایه (VIP0) برای سازندگان و گیرنده ها است.