چنگال یا فورک چیست؟

اگر در عرصه ارزهای دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) تازه وارد هستید، احتمالاً با اصطلاحاتی برخورد خواهید کرد که در داخل و خارج از دنیای بلاک چین، از زمین تا آسمان در معنا متفاوت هستند! یکی از این اصطلاحات چنگال است که در دنیای فیزیکی احتمالا شما را یاد چنگال می اندازد! مشکل زمانی پیچیده تر می شود که یک هارد فورک و سافت فورک را به این مجموعه اصطلاحات اضافه می کنیم و سعی می کنیم نقش آنها را در بلاک چین حدس بزنیم. اگر در درک مفهوم چنگال و نقش چنگال در بلاک چین مشکل دارید، این مقاله را تا انتها بخوانید.

چنگال را تعریف کنید

قبل از هر چیز بهتر است با معنی چنگال در نرم افزار آشنا شوید. اصطلاح فورک در توسعه نرم افزار منبع باز برای اشاره به تقسیم یک پروژه به دو بخش استفاده می شود. نسخه های بیشتر معمولا مسیر نسخه اصلی پروژه را دنبال نکرده و از آن عبور نمی کنند. در واقع با کپی کد منبع یک پروژه و ایجاد تغییرات در آن، یک برنامه جدید از دل برنامه قبلی بیرون می آید. در بلاک چین، که نوعی پروتکل نرم افزاری است، فورک منجر به “تقسیم بلاک چین” می شود. شرایطی که در آن بلاک چین به دو زنجیره مختلف تقسیم می شود که هر کدام از آنها قوانین اجماع خاص خود را دنبال می کند.

این روش اغلب زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که یک گروه یا تیم پروژه خاص بخواهد مسیر جدید یا نسخه جدیدی از نرم افزار را به طور همزمان راه اندازی کند. فورک هایی که در این مقاله توضیح می دهیم، چنگال هایی هستند که یا برای تغییر قوانین اجماع یا برای اجرای قوانین جدید در همان بلاک چین استفاده می شوند.

به زبان ساده، فورک یکی از راه‌های ارتقا، اصلاح و ارتقاء زنجیره بلوکی است که کد یا پروتکل اصلی شبکه را تغییر می‌دهد. برخی از این تغییرات با پروتکل قبلی سازگار است. که ما آن را سافت فورک می نامیم و برخی دیگر باعث ایجاد تغییرات اساسی در عملکرد بلاک چین می شوند. که با پروتکل قبلی ناسازگار است. به این چنگال ها هارد فورک می گویند.

چنگال چیست؟

همانطور که احتمالا می دانید، اطلاعات ذخیره شده در بلاک چین قابل تغییر نیستند. و هنگامی که یک بلاک چین شروع به کار می کند، تا زمانی که کاربران آن را نپذیرند، هیچ کس نمی تواند آن را متوقف کند. در هر ارز دیجیتال (پرفکت مانی، دوج کوین، بیت کوین، تتر، اتریوم و …) مجموعه ای از به اصطلاح پروتکل ها توسط برنامه نویسان تنظیم می شود و یک بلاک چین بر اساس همان پروتکل و قوانین برای همیشه به کار خود ادامه می دهد.

به عنوان مثال، برخی از قوانین اساسی شبکه بیت کوین شامل موارد زیر است:

• زمان هر بلوک 10 دقیقه است.
• هر بلوک دارای ظرفیت 1 مگابایت است.
• مجموع عرضه 21 میلیون دستگاه است.

اما اگر شخصی مخالف قوانین بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری (پرفکت مانی، دوج کوین، تتر، اتریوم و …)  باشد و بخواهد نسخه خود را با استفاده از کد اصلی بلاک چین بسازد. او چطور اینکار را انجام میدهد؟ اگر یک ارز دیجیتال، باگ یا نقض امنیتی در شبکه شناسایی شود که دارایی های کاربران را تهدید می کند، چگونه می توان آن را برطرف کرد؟

افزایش قابلیت های بلاک جین

اگر بخواهیم تغییراتی در کد بلاک چین ایجاد کنیم تا قابلیت های یک بلاک چین را افزایش دهیم، چه؟

راه حل ساده است: به روز رسانی یا ایجاد یک بلاک چین جدید به نام فورک. زمانی که گروهی از برنامه نویسان از شرایط و ضوابط یک ارز دیجیتال ناراضی هستند یا زمانی که شبکه با مشکلاتی مواجه است که باید حل شوند، راه حلی به نام فورک دارند.

به طور خلاصه، اصطلاح فورک فقط یک اصطلاح برای زمانی است که یک نرم افزار یا یک پروتکل به روز می شود. در حوزه ارزهای دیجیتال (خرید پرفکت مانی، خرید دوج کوین، خرید بیت کوین، خرید تتر، خرید اتریوم و …) و بلاک چین، فورک ها زمانی اتفاق می افتند که شبکه به دو قسمت تقسیم شود.

بهتر است در اینجا یک نکته گمراه کننده را توضیح دهیم. مفهوم فورک در علم نرم افزار با مفهومی که در بلاک چین در نظر می گیریم متفاوت است. در علم نرم‌افزار، هر پروژه نرم‌افزاری که از کد منبع باز پروژه دیگری ایجاد شود، فورک در نظر گرفته می‌شود. اما در دنیای بلاک چین، ما از اصطلاح فورک فقط برای پروژه هایی استفاده می کنیم که تغییراتی در یک زنجیره ایجاد کرده اند یا آن را به دو قسمت تقسیم کرده اند. طبق این تعریف. بلاک چین بیت‌کوین کش (که مستقیماً پروتکل بیت‌کوین را تغییر می‌دهد) یک فورک بیت‌کوین بلوک China Glaze Kevin است (به غیر از بلاک چین بیت‌کوین اصلی که تنها منبع استفاده از بیت‌کوین است).

چه چیزی باعث ایجاد چنگال می شود؟

فورک راهی برای به‌روزرسانی یا ارتقای نرم‌افزار، افزودن ویژگی‌های جدید، ارتقای قابلیت‌های موجود و ارتقای پروتکل‌های امنیتی در دنیای غیرمتمرکز است. از آنجایی که بلاک چین یک شبکه غیرمتمرکز و توزیع شده است، نمی‌توانیم به راحتی آن را مانند رایانه‌های خانگی یا سرورهای یک شرکت ارتقا دهیم. اما این به روز رسانی باید برای نرم افزار تمام یا بخشی از پخش کننده های اصلی شبکه (گره ها یا گره ها) نیز اعمال شود.

زمانی که قوانین تغییر کرده و فعال شوند، بلاک چین به یک فورک تبدیل می شود. این قوانین در یک بلوک خاص تغییر می کند و تاریخچه زنجیره جدید (جعلی یا به روز شده) در آن شماره بلوک از تاریخچه زنجیره قدیمی جدا می شود.

سناریوهای اصلی که منجر به وقوع انشعاب می شود به شرح زیر است:

• چنگال به عنوان راه حلی برای اختلافات فنی

زمانی که توسعه‌دهندگان، بنیان‌گذاران یا حتی افراد با نفوذ در اکوسیستم بلاک چین بر سر مسائل فنی شبکه اختلاف نظر دارند. جعل یک بلاک چین و ایجاد یک زنجیره جدید یکی از راه حل های ممکن است.

به عنوان مثال، بیت کوین کش (BCH) یکی از فورک های بیت کوین است که در سال 2017 به دلیل اختلاف نظر گسترده در مورد مقیاس پذیری بیت کوین راه اندازی شد. گروهی از توسعه دهندگان و ماینرهای بزرگ بیت کوین که از سرعت و کارمزد تراکنش ها ناراضی بودند، قوانین گسترده بلاک چین را معرفی کردند و اندازه بلاک را (از 1 مگابایت به 8 مگابایت) افزایش دادند تا بلاک چین و نسخه جدیدی از پروتکل را معرفی کنند.

همچنین در سال 2018 (یک سال پس از فورک بیت کوین کش)، جامعه کاربران و توسعه دهندگان بیت کوین کش به دو گروه تقسیم شدند. گروهی (به رهبری کریگ رایت) که پیشنهاد حذف بلاک چین و اعمال مجدد برخی از قابلیت‌های فنی را داده است. ناکاموتوی ساتوشی (خالق بیت کوین) که توسط توسعه دهندگان بعدی از پروتکل بیت کوین حذف شد، فورک دیگری ایجاد کرد. که به نوبه خود بلاک چین و ارز دیجیتال جدید BSV (بیت کوین ساتوشی ویژن) را ایجاد کرد.

• مقادیر از دست رفته را از طریق چنگال بازیابی کنید

گاهی اوقات به دلیل اشکالات فنی در پروتکل بلاک چین یا برنامه های غیرمتمرکز ساخته شده بر روی آن است. بخش بزرگی از دارایی های کاربران به دلیل حملات هک از بین می رود. در چنین شرایطی توسعه دهندگان اصلی شبکه ممکن است ترجیح دهند تراکنش های جعلی را حذف کرده و با ایجاد تغییراتی در بلاک چین، وجوه را برگردانند.

البته چنین تصمیمی به هیچ وجه ساده نیست. زیرا حذف یک تراکنش یا یک بلوک از بلاک چین شبیه دستکاری یا سانسور شبکه های متمرکز است. که می تواند فلسفه بلاک چین را زیر سوال ببرد. با این حال، این اتفاق قبلاً در سال 2016 برای بلاک چین اتریوم رخ داده است.

در سال 2016، پس از هک DAO و از دست دادن میلیون ها دلار سرمایه کاربر. جامعه توسعه دهندگان و بنیانگذاران اتریوم مجبور شدند برای جلب اعتماد عمومی، فورکی فراهم کنند. اگرچه فورک مورد انتقاد گسترده قرار گرفت، اما با حمایت Vitalik Butrin، این تصمیم در نهایت اجرا شد و اکثر کاربران به شبکه جدید مهاجرت کردند. نسخه جعلی اتریوم (به لطف پشتیبانی اعضای اصلی و اکثر کاربران) نام اتریوم (ETH) را حفظ کرد. و نام نسخه قدیمی شبکه را به EthereumClassic (ETC)  تغییر داد.

• فورک شبکه برای به روز رسانی و افزودن ویژگی های جدید

یک شبکه بلاک چین در طول زمان به به‌روزرسانی‌های فنی نیاز دارد تا هم از شبکه در برابر خطرات قریب‌الوقوع محافظت کند و هم قابلیت‌های جدیدی را ایجاد کند. از آنجایی که این به روز رسانی ها به تغییرات پروتکل نیاز دارند، فورک شبکه مورد نیاز است. اما چنین فورک هایی اغلب با رضایت اکثریت کاربران و توسعه دهندگان در شبکه انجام می شود. و در عمل، بلاک چین به جای انشعاب، هدایت می شود.

به روز رسانی SegWit که در سال 2017 در شبکه بیت کوین ساخته شد نمونه ای از این فورک ها است. Segregated که مخفف Segregated Witness است، یک پروژه بهبود بیت کوین است. که برای رفع دو مشکل عمده اجرا شد. هدف این چنگال در درجه اول فراهم کردن شرایط بود. در عین حال از انعطاف پذیری (Malleability) تراکنش ها محافظت می کند و گام بعدی برای افزایش ظرفیت بلاک (Block Capacity) در شبکه بلاک چین بیت کوین است.

• شبکه چنگال برای تقسیم اجماع

در برخی از بلاک چین ها، از فورک ها برای تقسیم قدرت اجماع شبکه بین چند زنجیره ای موازی استفاده می شود. در واقع، در چنین مواردی، چینی ها برای افزایش مقیاس پذیری بلاک چین به چندین موازی و زنجیره های هماهنگ، هر کدام با اعتبارسنجی و سرعت تایید تراکنش تقسیم می شوند. این روش که قرار است در نسخه دوم Atheneum (Ethereum2.0) استفاده شود، شاردینگ نامیده می شود. این نوع چنگال ها قوانین زنجیره اصلی و جامعه کاربر را تقسیم نمی کنند. اما از نظر ساختار اجرایی، چنگال محسوب می شوند.