اتریوم به عنوان یکی از پیشگامان فناوری بلاکچین و هوشمندسازی قراردادها توانسته است اکوسیستمی پویا و متنوع از پروژه‌ها و برنامه‌های کاربردی را ایجاد کند. با این حال، با رشد چشمگیر شبکه اتریوم، مشکلاتی مانند افزایش هزینه‌های گس (Gas)، کندی تراکنش‌ها و ازدحام شبکه بروز کرده است. برای رفع این چالش‌ها، راهکارهای لایه دوم که بر روی شبکه اصلی (Layer 1) ساخته می‌شوند، معرفی شدند. این راهکارها با پردازش تراکنش‌ها در خارج از زنجیره اصلی و سپس ثبت آن‌ها در شبکه اصلی، باعث کاهش بار و افزایش سرعت شبکه می‌شوند.
راهکارهای لایه دوم به عنوان مکملی برای شبکه اصلی اتریوم طراحی شده‌اند تا با پردازش تراکنش‌ها در خارج از زنجیره اصلی، سرعت تراکنش‌ها را افزایش داده و هزینه‌ها را کاهش دهند. از جمله روش‌های لایه دوم می‌توان به زنجیره‌های جانبی (Sidechains)، کانال‌های پرداخت ( Payment Channels ) و راهکارهای rollup اشاره کرد. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند؛ اما هدف نهایی همه این راهکارها افزایش کارایی و مقیاس‌پذیری اتریوم است.
polygon، اپتیمیزم و آربیتروم از جمله محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین راهکارهای لایه دوم اتریوم هستند که هر کدام با استفاده از تکنولوژی‌های نوین و روش‌های متفاوت، سعی در حل مشکل مقیاس‌پذیری دارند. در ادامه به معرفی هر یک از این فناوری‌ها، بررسی معماری آن‌ها، کاربردها و مزایا پرداخته و آن‌ها را از جنبه‌های مختلف با یکدیگر مقایسه می‌کنیم.
معرفی و معماری polygon
polygon که پیش‌تر به عنوان Matic Network شناخته می‌شد، یکی از محبوب‌ترین و پیشرفته‌ترین راهکارهای مقیاس‌پذیری برای اتریوم به شمار می‌آید. polygon به عنوان یک چارچوب چند زنجیره‌ای (Multi-chain Framework) عمل می‌کند و امکان ساخت و اتصال زنجیره‌های جانبی را فراهم می‌آورد. این شبکه از یک ساختار مبتنی بر اثبات سهام (Proof-of-Stake) بهره می‌برد که نه تنها باعث افزایش سرعت تراکنش‌ها می‌شود، بلکه از امنیت بالایی نیز برخوردار است.
فناوری و مزایا
- معماری چند زنجیره‌ای:
polygon به گونه‌ای طراحی شده که بتواند با شبکه‌های مختلف بلاکچین ارتباط برقرار کند. این ویژگی باعث می‌شود توسعه‌دهندگان بتوانند به راحتی برنامه‌های کاربردی خود را بر روی زنجیره‌های جانبی مختلف اجرا کنند. - کاهش هزینه تراکنش:
استفاده از polygon به کاهش چشمگیر هزینه‌های تراکنش در مقایسه با شبکه اصلی اتریوم منجر شده است. این امر به ویژه برای اپلیکیشن‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) و بازی‌های بلاکچینی از اهمیت بالایی برخوردار است. - سرعت بالا:
تراکنش‌ها در polygon با سرعت بسیار بیشتری نسبت به شبکه اصلی اتریوم تأیید می‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود که polygon گزینه مناسبی برای پروژه‌هایی با حجم تراکنش بالا باشد. - امنیت:
شبکه polygon از مکانیزم اثبات سهام بهره می‌برد که علاوه بر تأمین امنیت، از تمرکززدایی بیشتری نیز برخوردار است.
کاربردها و نمونه‌های پروژه
polygon میزبان پروژه‌های متعددی در زمینه‌های مختلف است؛ از جمله:
- QuickSwap یکی از صرافی‌های غیرمتمرکز بر بستر polygon که تراکنش‌های سریع و کم هزینه‌ای را ارائه می‌دهد.
- Aavegotchi یک بازی مبتنی بر توکن‌های NFT که از ویژگی‌های لایه دوم polygon بهره می‌برد و تجربه کاربری بهتری ارائه می‌دهد.
- Decentraland دنیای مجازی مبتنی بر بلاکچین که از زیرساخت‌های polygon برای افزایش سرعت تراکنش‌ها استفاده می‌کند.
polygon به واسطه ویژگی‌های مذکور، توانسته جایگاه قابل توجهی در بین پروژه‌های مبتنی بر اتریوم پیدا کند و به عنوان یکی از اصلی‌ترین راهکارهای لایه دوم به حساب آید.
معرفی و معماری آربیتروم(Arbitrum)
آربیتروم یکی دیگر از راهکارهای لایه دوم است که تمرکز اصلی آن بر افزایش سرعت و کاهش هزینه‌های تراکنش در شبکه اتریوم می‌باشد. برخلاف polygon که از زنجیره‌های جانبی استفاده می‌کند، آربیتروم به تکنولوژی rollup متکی است. در تکنولوژی rollup، تراکنش‌ها خارج از زنجیره اصلی پردازش شده و سپس به صورت گروهی در شبکه اصلی ثبت می‌شوند.
فناوری و مزایا
- تکنولوژی Rollup:
آربیتروم از فناوری Optimistic Rollup استفاده می‌کند. این روش با فرض صحت تراکنش‌ها و امکان ارائه چالش در صورت بروز مشکل، کارایی بسیار بالا و هزینه‌های کمتر را تضمین می‌کند. - افزایش سرعت تراکنش:
با پردازش تراکنش‌ها در خارج از زنجیره اصلی و ثبت دوره‌ای آن‌ها در اتریوم، آربیتروم توانسته است سرعت تراکنش‌ها را به میزان چشمگیری افزایش دهد. - امنیت بالا:
با وجود پردازش تراکنش‌ها به صورت off-chain، آربیتروم از امنیت شبکه اصلی اتریوم بهره‌مند می‌شود. مکانیزم چالش‌برانگیز (Challenge Mechanism) در این سیستم به حفظ صحت تراکنش‌ها کمک می‌کند. - توسعه‌دهنده محور:
آربیتروم به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا به راحتی قراردادهای هوشمند خود را به این بستر منتقل کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند.
کاربردها و نمونه‌های پروژه
از جمله پروژه‌های مهمی که از آربیتروم استفاده می‌کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- Uniswap : برخی از نسخه‌های آزمایشی و پروژه‌های جانبی Uniswap از زیرساخت آربیتروم بهره برده‌اند تا هزینه‌های تراکنش را کاهش دهند.
- Synthetix : این پروژه مالی غیرمتمرکز نیز بخشی از فعالیت‌های خود را بر روی آربیتروم اجرا کرده است تا با استفاده از سرعت بیشتر و هزینه‌های کمتر، تجربه کاربری بهتری ارائه دهد.
آربیتروم به دلیل استفاده از فناوری Optimistic Rollup و سرعت بالای تراکنش‌ها، به عنوان یک گزینه جذاب برای پروژه‌هایی که نیاز به مقیاس‌پذیری بالا دارند، شناخته می‌شود.
معرفی و معماری اپتیمیزم (Optimism)
اپتیمیزم یکی دیگر از راهکارهای لایه دوم است که هدف آن افزایش مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌های تراکنش در شبکه اتریوم است. مشابه آربیتروم، اپتیمیزم نیز از فناوری Optimistic Rollup بهره می‌برد، اما با برخی تفاوت‌های کلیدی در نحوه پیاده‌سازی و بهینه‌سازی فرآیند تراکنش‌ها.
فناوری و مزایا
- Optimistic Rollup:
اپتیمیزم از همان فناوری rollup استفاده می‌کند که به کمک آن تراکنش‌ها به صورت off-chain پردازش می‌شوند. این روش علاوه بر کاهش هزینه، زمان تأیید تراکنش‌ها را نیز به حداقل می‌رساند. - سادگی انتقال قراردادهای هوشمند:
اپتیمیزم تلاش کرده تا انتقال قراردادهای هوشمند از شبکه اصلی اتریوم به بستر خود را ساده و بدون دردسر کند. این ویژگی به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا به سرعت از مزایای لایه دوم بهره‌مند شوند. - کارایی و مقیاس‌پذیری:
با کاهش بار شبکه اصلی اتریوم، اپتیمیزم توانسته است عملکرد بسیار خوبی در شرایط تراکنش بالا ارائه دهد و به عنوان یک گزینه مطمئن در میان راهکارهای مقیاس‌پذیری شناخته شود. - توسعه و همکاری:
اپتیمیزم با همکاری نزدیک با جامعه توسعه‌دهندگان و پروژه‌های مطرح اتریوم، در حال بهبود مستمر عملکرد و امنیت پلتفرم خود می‌باشد.
کاربردها و نمونه‌های پروژه
پروژه‌های مختلفی در اکوسیستم اتریوم از اپتیمیزم بهره برده‌اند، از جمله:
- Synthetix : همان‌طور که در مورد آربیتروم اشاره شد، Synthetix نیز بخشی از فعالیت‌های خود را به اپتیمیزم انتقال داده تا از مزایای کاهش هزینه تراکنش و افزایش سرعت استفاده کند.
- Perpetual Protocol: این پلتفرم مالی غیرمتمرکز از اپتیمیزم برای ارائه خدمات با کارمزد کمتر و تجربه کاربری بهتر استفاده می‌کند.
اپتیمیزم با تمرکز بر سادگی انتقال قراردادهای هوشمند و بهینه‌سازی فرآیندهای تراکنشی، توانسته است جایگاه ویژه‌ای در بین راهکارهای لایه دوم اتریوم پیدا کند.
مقایسه دقیق polygon، آربیتروم و اپتیمیزم
- معماری و فناوری
- Polygon:
با استفاده از زنجیره‌های جانبی و مکانیزم اثبات سهام، polygon یک چارچوب چند زنجیره‌ای ایجاد کرده است که از تعامل میان شبکه‌های مختلف پشتیبانی می‌کند. این معماری باعث می‌شود که polygon علاوه بر ارائه تراکنش‌های سریع و کم هزینه، امکان اجرای برنامه‌های کاربردی چندگانه را فراهم آورد. - آربیتروم و اپتیمیزم:
هر دو از فناوری Optimistic Rollup بهره می‌برند که در آن تراکنش‌ها خارج از زنجیره اصلی پردازش و سپس به صورت دوره‌ای در شبکه اصلی ثبت می‌شوند. تفاوت‌های جزئی بین این دو بیشتر در جزئیات پیاده‌سازی و بهینه‌سازی فرآیند تراکنش‌ها نهفته است. اپتیمیزم با سادگی در انتقال قراردادها و همکاری نزدیک با جامعه توسعه‌دهندگان، از یک سو محبوبیت دارد، در حالی که آربیتروم با ارائه مکانیزم چالش‌برانگیز، بر امنیت و صحت تراکنش‌ها تأکید بیشتری دارد.
- هزینه‌ها و سرعت تراکنش
- Polygon:
کاهش چشمگیر هزینه‌های تراکنش و افزایش سرعت از ویژگی‌های بارز polygon است. این ویژگی به ویژه برای پروژه‌های مبتنی بر DeFi و بازی‌های بلاکچینی که نیازمند تراکنش‌های سریع و ارزان هستند، بسیار مهم می‌باشد. - آربیتروم و اپتیمیزم:
هر دو راهکار از مزایای فناوری rollup بهره می‌برند که باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت تراکنش‌ها می‌شود. اگرچه هر دو عملکرد بسیار خوبی دارند، تفاوت‌های جزئی در زمان تأیید تراکنش‌ها و هزینه‌های گس ممکن است در شرایط خاص بر اساس معماری و بهینه‌سازی‌های انجام شده مشاهده شود.
- امنیت
- Polygon:
امنیت در polygon از طریق مکانیزم اثبات سهام تأمین می‌شود. اگرچه این روش به امنیت قابل قبولی دست یافته است، اما چالش‌هایی در زمینه تمرکززدایی ممکن است وجود داشته باشد. - آربیتروم و اپتیمیزم:
با استفاده از فناوری Optimistic Rollup، هر دو این پلتفرم‌ها از امنیت شبکه اصلی اتریوم بهره‌مند می‌شوند. مکانیزم چالش‌برانگیز در آربیتروم و روش‌های بهینه‌سازی در اپتیمیزم، باعث افزایش اعتماد توسعه‌دهندگان و کاربران به این راهکارها شده است.
- جامعه توسعه‌دهندگان و پذیرش بازار
- Polygon:
با توجه به ویژگی‌های چند زنجیره‌ای و پشتیبانی از پروژه‌های متنوع، polygon توانسته است جامعه توسعه‌دهندگان وسیعی را جذب کند. پروژه‌هایی مانند QuickSwap و Aavegotchi نشان‌دهنده پذیرش گسترده این بستر در اکوسیستم اتریوم است. - آربیتروم و اپتیمیزم:
هر دو این پلتفرم‌ها با ارائه راهکارهایی کارآمد برای انتقال قراردادهای هوشمند، مورد توجه پروژه‌های بزرگی مانند Uniswap و Synthetix قرار گرفته‌اند. علاوه بر این، همکاری‌های مکرر با تیم‌های توسعه‌دهنده و ارائه مستندات فنی جامع، به رشد جامعه توسعه‌دهندگان کمک کرده است.
- کاربردها و فرصت‌های نوآوری
- Polygon:
با توجه به انعطاف‌پذیری بالا در ایجاد زنجیره‌های جانبی مختلف، polygon به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا پروژه‌های نوآورانه‌ای در زمینه‌های مختلف از DeFi، بازی‌های بلاکچینی، و حتی دنیای متاورس ایجاد کنند. قابلیت اتصال به بلاکچین‌های دیگر، به polygon مزیت رقابتی قابل توجهی می‌بخشد. - آربیتروم و اپتیمیزم:
تمرکز اصلی این دو راهکار بر بهبود تجربه کاربری در تراکنش‌های مالی و انتقال سریع قراردادهای هوشمند است. از آنجایی که بسیاری از پروژه‌های مالی غیرمتمرکز به دنبال کاهش هزینه‌های تراکنش و افزایش سرعت هستند، آربیتروم و اپتیمیزم از این منظر انتخاب‌های جذابی محسوب می‌شوند.
جدول زیر، خلاصه‌ای از مقایسه polygon (Polygon)، آربیتروم (Arbitrum) و اپتیمیزم (Optimism) را بر اساس مباحث مطرح شده در مقاله ارائه می‌دهد:
ویژگی polygon Arbitrum Optimism معماری و فناوری – ساختار چند زنجیره‌ای (Multi-chain Framework) – استفاده از مکانیزم اثبات سهام (Proof-of-Stake) – امکان اتصال به بلاکچین‌های دیگر – استفاده از فناوری Optimistic Rollup – پردازش تراکنش‌ها به صورت off-chain – مکانیزم چالش‌برانگیز جهت تأیید صحت تراکنش‌ها – بهره‌گیری از فناوری Optimistic Rollup – ساده‌سازی فرآیند انتقال قراردادهای هوشمند از شبکه اصلی – بهینه‌سازی جهت کاهش هزینه تراکنش و افزایش سرعت هزینه تراکنش و سرعت – کاهش چشمگیر هزینه‌های تراکنش نسبت به شبکه اصلی اتریوم – سرعت بالای تأیید تراکنش‌ها – کاهش هزینه تراکنش‌ها از طریق پردازش off-chain – افزایش سرعت تراکنش‌ها با ثبت گروهی تراکنش‌ها در شبکه اصلی – کاهش هزینه‌های تراکنش – افزایش سرعت تأیید تراکنش‌ها – تمرکز بر سادگی و کارایی در انتقال قراردادهای هوشمند امنیت – امنیت مناسب با استفاده از Proof-of-Stake – امکان بروز چالش‌هایی در زمینه تمرکززدایی – امنیت بالا از طریق ارتباط با شبکه اصلی اتریوم – استفاده از مکانیزم چالش‌برانگیز جهت حفظ صحت تراکنش‌ها – امنیت تضمین‌شده با بهره‌گیری از Optimistic Rollup – اتصال دائمی به شبکه اصلی اتریوم جهت حفظ امنیت و اعتبار تراکنش‌ها پذیرش جامعه توسعه‌دهندگان – جذب گسترده توسعه‌دهندگان به دلیل انعطاف‌پذیری و قابلیت‌های چند زنجیره‌ای – مستندات و ابزارهای توسعه متنوع – پشتیبانی خوب از جامعه توسعه‌دهندگان – مستندات فنی جامع و همکاری نزدیک با تیم‌های مختلف – رویکرد توسعه‌دهنده‌محور – سهولت انتقال قراردادهای هوشمند – همکاری مستمر با جامعه توسعه‌دهندگان نمونه پروژه‌ها و کاربردها – پروژه‌های DeFi، بازی‌های بلاکچینی و متاورس – نمونه‌ها: QuickSwap، Aavegotchi، Decentraland – تمرکز بر پروژه‌های مالی غیرمتمرکز – نمونه‌ها: نسخه‌های آزمایشی Uniswap، Synthetix – کاربرد در پروژه‌های مالی غیرمتمرکز – نمونه‌ها: Synthetix، Perpetual Protocol
معرفی وب‌سایت دیجی دلار به عنوان یک صرافی امن
در کنار روند رشد تکنولوژی‌های لایه دوم، مسائل مربوط به امنیت تبادل ارزهای دیجیتال نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا، وب‌سایت دیجی دلار به عنوان یک صرافی امن و قابل اعتماد شناخته می‌شود. ویژگی‌های بارز این صرافی عبارتند از:
- استانداردهای بالای امنیتی:
دیجی دلار از تکنولوژی‌های پیشرفته رمزنگاری و سیستم‌های حفاظتی چندلایه استفاده می‌کند. این امر به کاربران اطمینان می‌دهد که سرمایه‌هایشان در محیطی امن نگهداری می‌شود. - رابط کاربری ساده و کاربرپسند:
یکی از دغدغه‌های کاربران در انتخاب صرافی، سهولت استفاده از آن است. دیجی دلار با طراحی یک رابط کاربری مدرن و کاربرپسند، امکان دسترسی سریع به بازارهای مختلف ارز دیجیتال را فراهم کرده است. - پشتیبانی قوی و خدمات ۲۴ ساعته:
تیم پشتیبانی دیجی دلار همواره آماده پاسخگویی به سوالات و مشکلات کاربران بوده و با ارائه خدمات ۲۴ ساعته، سطح رضایت مشتریان را افزایش می‌دهد. - تنوع در ابزارهای معاملاتی:
این صرافی علاوه بر امکان تبادل ارزهای دیجیتال، ابزارهای تحلیلی پیشرفته و نمودارهای زمان واقعی را به کاربران ارائه می‌دهد تا بتوانند تصمیمات معاملاتی خود را با آگاهی بیشتری اتخاذ کنند.
در نتیجه، اگر به دنبال یک صرافی امن، سریع و کارآمد برای تبادل ارزهای دیجیتال هستید، دیجی دلار می‌تواند گزینه‌ای مناسب و مطمئن باشد.
کلام آخر
با بررسی دقیق polygon، آربیتروم و اپتیمیزم از جنبه‌های فناوری، کارایی، امنیت و پذیرش بازار می‌توان نتیجه گرفت که هر یک از این راهکارهای لایه دوم اتریوم دارای ویژگی‌ها و مزایای منحصربه‌فردی هستند. polygon با ساختار چند زنجیره‌ای و انعطاف‌پذیری بالا، به ویژه برای پروژه‌هایی با نیازهای متنوع کاربرد دارد. از سوی دیگر، آربیتروم و اپتیمیزم با بهره‌گیری از فناوری rollup و تأکید بر کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت تراکنش‌ها، گزینه‌های مناسبی برای پروژه‌های مالی غیرمتمرکز محسوب می‌شوند.
با توجه به رشد سریع پروژه‌های مبتنی بر بلاکچین و افزایش نیاز به انتقالات سریع و کم‌هزینه، می‌توان انتظار داشت که این راهکارها همچنان به رشد و توسعه ادامه دهند. از این رو، توصیه می‌شود توسعه‌دهندگان و کاربران با مطالعه مستمر در مورد نوآوری‌های این حوزه، راهکار مناسب برای نیازهای خود را انتخاب کنند.
