بلاکچین اتریوم با معرفی مفهوم ماشین مجازی اتریوم (EVM)، نحوه تفکر درباره تکنولوژی غیرمتمرکز را دگرگون کرده است. EVM یکی از اجزای اصلی اکوسیستم اتریوم است که یک پلتفرم محاسباتی غیرمتمرکز را فراهم می‌کند به طوری که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند و توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) را دارد. در این مقاله، EVM را بررسی می‌کنیم، نحوه کار آن را توضیح می‌دهیم. به فرآیند پیاده‌سازی قراردادهای هوشمند در اتریوم و مزایا و کاربردهای استفاده از EVM اشاره می‌کنیم. در نهایت، به چگونگی خرید اتریوم از طریق پلتفرم‌هایی مانند دیجی دلار می‌پردازیم که کاربران را قادر می‌سازد به راحتی به این اکوسیستم انقلابی دسترسی پیدا کنند.
اتریوم چیست؟
اتریوم یک پلتفرم مبتنی بر بلاکچین متن باز است که در سال ۲۰۱۵ توسط ویتالیک بوترین معرفی شد. این پلتفرم فراتر از مفاهیم سنتی ارز دیجیتال عمل می‌کند و از قراردادهای هوشمند، که قراردادهایی خوداجرا با شرایط توافق‌نامه در قالب کد هستند، پشتیبانی می‌کند. این ویژگی به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های غیرمتمرکز ایجاد کنند که به صورت غیرمتمرکز عمل می‌کنند و نیازی به نهاد مرکزی ندارند. ارز دیجیتال بومی اتریوم، اتر (ETH)، برای انجام تراکنش‌ها و تشویق به مشارکت در شبکه استفاده می‌شود.
ماشین مجازی اتریوم (EVM) چیست؟
ماشین مجازی اتریوم (EVM) محیطی است که در آن همه حساب‌ها و قراردادهای هوشمند اتریوم قرار دارند. این محیط اساساً یک رایانه توزیع‌شده و غیرمتمرکز است که کد را طبق قوانین از پیش تعیین‌شده اجرا می‌کند.
EVM به گونه‌ای طراحی شده که کامل تورینگ باشد، به این معنا که می‌تواند هر مسئله محاسباتی را حل کند، به شرطی که منابع لازم را در اختیار داشته باشد. هر نود (گره) اتریوم یک نسخه از EVM را اجرا می‌کند که تضمین می‌کند وضعیت شبکه در کل سیستم ثابت و هم‌گام باشد. EVM کدهای سطح بالا (نوشته شده در زبان‌های برنامه‌نویسی مانند Solidity یا Vyper ) را به کد ماشین ترجمه کرده و آن را در یک شبکه از کامپیوترها اجرا می‌کند تا تراکنش‌ها به صورت امن و غیرقابل دستکاری انجام شوند.
ماشین مجازی اتریوم (EVM) چگونه کار می‌کند؟
- بایت‌کد و کامپایل کردن
قراردادهای هوشمند در اتریوم معمولاً به زبان سالیدیتی (Solidity) نوشته می‌شوند، یک زبان برنامه‌نویسی سطح بالا. پس از نوشتن کد، آن را به بایت‌کد تبدیل می‌کنند که به زبان سطح پایین‌تر برای EVM قابل فهم است. این بایت‌کد کامپایل‌شده سپس به بلاکچین اتریوم آپلود می‌شود.
- اجرای بایت‌کد توسط EVM
EVM مسئول اجرای دستورالعمل‌های بایت‌کد است که به صورت اپ‌کدهای EVM ارائه می‌شوند. اپ‌کدها دستورالعمل‌های سطح پایینی هستند که دقیقاً به EVM می‌گویند چه عملیاتی را انجام دهد. برخی اپ‌کدها ممکن است وظایف ساده‌ای مانند جمع را انجام دهند، در حالی که برخی دیگر مسئول اعمال پیچیده‌تری مانند تعامل با داده‌های ذخیره‌شده در بلاکچین هستند.
EVM این دستورالعمل‌ها را در یک معماری مبتنی بر پشته (stack) پردازش می‌کند، به این معنا که EVM یک پشته (لیست مرتب‌شده‌ای از اقلام) را نگه می‌دارد که به مدیریت داده در طول اجرای قرارداد کمک می‌کند. هر زمان که یک قرارداد اجرا می‌شود، داده‌ها به پشته منتقل شده و پردازش می‌شوند. این رویکرد مبتنی بر پشته امکان مدیریت کارآمد حافظه را فراهم می‌کند که به دلیل محدودیت‌های ذاتی در یک شبکه توزیع‌شده و غیرمتمرکز بسیار مهم است.
- گس و هزینه‌های تراکنش
اجرای قراردادهای هوشمند در EVM به منابع محاسباتی نیاز دارد. برای این منظور، اتریوم مفهوم گس (Gas) را معرفی کرده است. گس، هزینه‌ای است که کاربران برای جبران قدرت محاسباتی مورد نیاز برای اجرای تراکنش‌ها یا کد قرارداد به ماینرها پرداخت می‌کنند. هر اپ‌کد EVM دارای هزینه گس مخصوص به خود است که تضمین می‌کند منابع به شکل بهینه مصرف شده و از سوءاستفاده از منابع شبکه جلوگیری می‌شود.
هنگامی که یک کاربر، تراکنشی را در اتریوم آغاز می‌کند (مانند ارسال اتر یا اجرای یک تابع قرارداد) باید محدودیت گس و قیمت گس را مشخص کند. اگر گس قبل از اتمام تراکنش به اتمام برسد، تراکنش ناموفق خواهد بود؛ اگرچه هزینه گس مصرف‌شده تا لحظه شکست کسر می‌شود. این مکانیزم، کاربران را تشویق به کدنویسی کارآمد کرده و از حلقه‌های بی‌پایان یا محاسبات غیرضروری جلوگیری می‌کند.
- مدیریت وضعیت
EVM وضعیت بلاکچین اتریوم را حفظ می‌کند که شامل موجودی حساب‌ها، کدهای قرارداد و ذخیره داده‌ها می‌شود. هر حساب وضعیت خود را دارد، از جمله موجودی (برای حساب‌های عادی) و فضای ذخیره‌سازی (برای قراردادهای هوشمند). این وضعیت میان تمام نودها به اشتراک گذاشته می‌شود و به همه امکان می‌دهد تا اعتبار هر تراکنش و اجرای قرارداد را تأیید کنند.
قراردادهای هوشمند در پلتفرم اتریوم
قراردادهای هوشمند یکی از ویژگی‌های کلیدی اتریوم هستند که به کدی خوداجرا و مدیریت فرآیندهای پیچیده به صورت خودکار امکان‌پذیری می‌بخشند. مراحل اجرای آنها در EVM به این شکل است:
- ایجاد قرارداد
یک توسعه‌دهنده، قرارداد هوشمندی را به زبان سالیدیتی می‌نویسد که منطق و رفتار مورد نظر را تعیین می‌کند. سپس کد به بایت‌کد کامپایل شده و به عنوان یک تراکنش در بلاکچین اتریوم ثبت می‌شود. پس از استخراج و تأیید، قرارداد به‌صورت دائمی روی بلاکچین ذخیره می‌شود.
- تعامل با قراردادهای هوشمند
کاربران می‌توانند با فراخوانی توابع مشخص‌شده در قرارداد، با آن تعامل داشته باشند. برای مثال، یک قرارداد ممکن است تابعی برای پذیرش وجوه، آغاز یک عملیات یا بررسی موجودی داشته باشد. هر فراخوانی تابع، یک تراکنش محسوب می‌شود که نیاز به هزینه گس دارد و این هزینه بسته به میزان منابع محاسباتی مورد نیاز برای اجرا، متفاوت است.
- مدیریت حافظه و ذخیره‌سازی
قراردادهای هوشمند اتریوم به دو نوع ذخیره‌سازی دسترسی دارند: ذخیره‌سازی (storage) و حافظه (memory) . ذخیره‌سازی به‌صورت پایدار است و روی بلاکچین نوشته می‌شود، در حالی که حافظه موقت است و فقط در طول مدت اجرای قرارداد باقی می‌ماند. استفاده از ذخیره‌سازی به دلیل نیاز به به‌روزرسانی بلاکچین، هزینه گس بیشتری دارد در حالی که حافظه کارآمدتر است و اغلب برای مدیریت داده‌های کوتاه‌مدت استفاده می‌شود.
- تکمیل تراکنش‌ها
پس از اجرای قرارداد، EVM تمام دستورالعمل‌های بایت‌کد را پردازش کرده و پشته را مدیریت می‌کند، حافظه را کنترل کرده و وضعیت بلاکچین را به‌روز می‌کند. پس از اتمام، نتایج در بلاکچین اتریوم ثبت می‌شوند و کل شبکه می‌تواند نتیجه را تأیید کند.
مزایای ماشین مجازی اتریوم (EVM)
EVM مزایای بسیاری برای توسعه‌دهندگان، کاربران و جامعه بزرگتر بلاکچین ارائه می‌دهد:
- غیرمتمرکز است، به این معنی که هیچ نهاد واحدی آن را کنترل نمی‌کند. هر نود در شبکه اتریوم یک نسخه از EVM را دارد و هر تراکنش توسط تمام نودهای شرکت‌کننده تأیید می‌شود و سطح بالایی از امنیت را فراهم کرده و خطر تقلب را کاهش می‌دهد.
- معماری استاندارد EVM به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد کدی بنویسند که به‌طور یکسان در تمام نودهای اتریوم اجرا می‌شود. این استانداردسازی همچنین توسط چندین پروژه بلاکچین دیگر نیز پذیرفته شده و میزان تعامل‌پذیری را در فضای بلاکچین افزایش داده است.
- کامل تورینگ بودن EVM به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد که تقریباً هر نوع برنامه‌ای را در اتریوم ایجاد کنند، از پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) گرفته تا بازی‌ها، استانداردهای توکن و بیشتر.
- پس از استقرار، قراردادهای هوشمند دائمی هستند و قابل تغییر نیستند. این تغییرناپذیری تضمین می‌کند که شرایط قرارداد نمی‌تواند دستکاری شود و اعتماد به نتیجه اجرای قرارداد را فراهم می‌کند.
- تمامی تراکنش‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند در بلاکچین اتریوم ثبت می‌شوند که به کاربران امکان می‌دهد قراردادها را حسابرسی کرده و یکپارچگی کد را تأیید کنند.
کاربردهای واقعی ماشین مجازی اتریوم
- اتریوم از پلتفرم‌های DeFi متعددی پشتیبانی می‌کند که به کاربران اجازه می‌دهد بدون واسطه‌ها وام بدهند، وام بگیرند، معامله کنند و سرمایه‌گذاری کنند. پروتکل‌هایی مانند Uniswap، Aave و Compound با ارائه خدمات مالی غیرمتمرکز، میلیون‌ها کاربر در سراسر جهان را جذب کرده‌اند.
- اتریوم چندین استاندارد توکن ایجاد کرده است که نحوه عملکرد توکن‌ها در EVM را تعریف می‌کند. توکن‌های ERC-20 به عنوان استاندارد برای توکن‌های قابل تعویض (مانند استیبل کوین‌ها) شناخته می‌شوند، در حالی که ERC-721 و ERC-1155 استانداردهایی برای توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) هستند و صنعت NFT و کلکسیون‌های دیجیتال را تقویت کرده‌اند.
- اکوسیستم dApp اتریوم شامل بازی‌ها، شبکه‌های اجتماعی و بازارهایی است که بدون یک مرجع مرکزی فعالیت می‌کنند. به عنوان مثال، بازی‌هایی مانند Axie Infinity و بازارهایی مانند OpenSea از عملکرد قراردادهای هوشمند اتریوم برای فعالیت به صورت مستقل بهره می‌برند.
- شرکت‌ها از بلاکچین اتریوم برای ایجاد راه‌حل‌های زنجیره تأمین استفاده می‌کنند که امکان شفافیت و ردیابی بیشتر را فراهم می‌کند. هر مرحله از سفر یک محصول از تولیدکننده به مصرف‌کننده نهایی را می‌توان در بلاکچین ثبت کرد و یک رکورد غیرقابل دستکاری ایجاد کرد.
- برخی سازمان‌ها از اتریوم برای پیاده‌سازی سیستم‌های رای‌گیری و ساختارهای حکمرانی استفاده کرده‌اند. سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO) از قراردادهای هوشمند برای مدیریت رای‌گیری و تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند و به شرکت‌کنندگان در تصمیم‌گیری‌های سازمانی سهیم می‌شوند.
چگونه در دیجی دلار اتریوم بخریم؟
برای ورود به اکوسیستم اتریوم، کاربران ابتدا باید اتر (ETH) خریداری کنند که این کار می‌تواند از طریق صرافی‌های ارز دیجیتال مانند دیجی دلار انجام شود. دیجی دلار یک صرافی ارز دیجیتال است که به کاربران امکان می‌دهد با استفاده از اشکال مختلف ارز دیجیتال، از جمله دلار دیجیتال (مانند USDT یا USDC) اتریوم خریداری کنند.
در اینجا نحوه خرید اتریوم با استفاده از دلار دیجیتال در دیجی دلار آمده است:
- ایجاد حساب کاربری در دیجی دلار:
در پلتفرم دیجی دلار ثبت‌نام کنید و اطلاعات لازم را برای تأیید هویت خود فراهم کنید تا با پروتکل‌های امنیتی مطابقت داشته باشید.
- واریز دلار دیجیتال:
پس از راه‌اندازی حساب خود، دلار دیجیتال را به حساب دیجی دلار خود واریز کنید. استیبل‌کوین‌های پشتیبانی‌شده مانند USDT یا USDC به ارزش دلار آمریکا متصل هستند و امکان تراکنش‌های پایدار را فراهم می‌کنند.
- خرید اتریوم:
به جفت معاملاتی اتریوم (ETH) بروید، مقدار دلار دیجیتالی را که می‌خواهید هزینه کنید انتخاب کرده و سفارشی برای خرید ETH ثبت کنید. پس از تکمیل تراکنش، موجودی اتریوم شما به‌روزرسانی می‌شود.
- برداشت به کیف پول (اختیاری):
پس از خرید اتریوم، می‌توانید آن را در دیجی دلار ذخیره کنید یا برای امنیت بیشتر به یک کیف پول سازگار با اتریوم انتقال دهید.
کلام آخر
ماشین مجازی اتریوم (EVM) با فراهم کردن قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز امن و مقاوم در برابر دستکاری، نقش اساسی در اکوسیستم اتریوم دارد. EVM به عنوان یک ماشین مجازی کامل تورینگ، اجرای قراردادهای پیچیده و برنامه‌ها را تسهیل می‌کند و محیطی ایجاد می‌کند که در آن مالی غیرمتمرکز، NFTها، DAOها و بیشتر می‌توانند رشد کنند. ماهیت غیرمتمرکز EVM شفافیت و امنیت بی‌نظیری را فراهم می‌کند و اتریوم را به یکی از پلتفرم‌های بلاکچینی با بیشترین استفاده در جهان تبدیل کرده است.
با درک نحوه کارکرد EVM و قراردادهای هوشمند، کاربران و توسعه‌دهندگان می‌توانند از تأثیر تحول‌آفرین اتریوم بر فضای دیجیتال آگاه شوند و خود را قادر به ساخت، معامله و تعامل در محیطی غیرمتمرکز و مبتنی بر اعتماد کنند.
پلتفرم‌هایی مانند دیجی دلار خرید اتریوم را آسان می‌کنند و راهی ساده و ایمن برای تعامل با اکوسیستم اتریوم فراهم می‌آورند. چه به DeFi، NFTها یا نگهداری اتر به عنوان دارایی علاقه‌مند باشید، اتریوم و ماشین مجازی آن یک پلتفرم چندمنظوره و قدرتمند برای کشف پتانسیل کامل فناوری بلاکچین ارائه می‌دهند.
