دنیای فناوری بلاکچین در حال تحول سریع است و به سیستم‌های غیرمتمرکزی دست پیدا کرده است که هدفشان مختل کردن زیرساخت‌های مالی سنتی، ارتقای حریم خصوصی و امکان‌پذیر کردن برنامه‌های نوآورانه از طریق قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp) است. از میان بلاکچین‌های پرطرفدار در سال‌های اخیر، کاردانو، اتریوم و سولانا مطرح هستند. این سه پلتفرم همگی برای تسهیل تراکنش‌های غیرمتمرکز و برنامه‌های کاربردی طراحی شده‌اند، اما از جنبه‌های بنیادی از جمله سرعت، هزینه تراکنش‌ها، تمرکززدایی، مقیاس‌پذیری و امنیت متفاوت هستند.
در این مقاله، ما به طور عمیق به این سه بلاکچین خواهیم پرداخت و آن‌ها را از نظر سرعت، هزینه‌ها، تمرکززدایی، مقیاس‌پذیری و امنیت مقایسه خواهیم کرد. همچنین مزایا و معایب هر کدام از این شبکه‌ها را بررسی خواهیم کرد و پذیرش بازار آن‌ها را تحلیل خواهیم کرد. علاوه بر این، دیجی دلار را به عنوان یک پلتفرم صرافی امن معرفی خواهیم کرد که تسهیل تجارت دارایی‌های مبتنی بر بلاکچین را فراهم می‌آورد.
مروری بر کاردانو، اتریوم و سولانا
قبل از پرداختن به مقایسه‌های خاص، درک مفاهیم و اهداف اصلی هر بلاکچین اهمیت زیادی دارد.
کاردانو یک پلتفرم بلاکچین نسل سوم است که توسط شرکت Input Output Hong Kong (IOHK) توسعه یافته و تحت رهبری چارلز هاسکینسون، یکی از بنیان‌گذاران اتریوم قرار دارد. هدف کاردانو حل مشکلات مقیاس‌پذیری، امنیت و پایداری موجود در بلاکچین‌های اولیه است. کاردانو از الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) به نام اوروبوروس استفاده می‌کند که کم‌هزینه و بهینه است و در عین حال مقیاس‌پذیری را بدون به خطر انداختن امنیت فراهم می‌آورد.
اتریوم
اتریوم که در سال 2015 توسط ویتالیک بوترین ایجاد شد، دومین بلاکچین بزرگ از نظر ارزش بازار پس از بیت کوین است. این شبکه مفهوم قراردادهای هوشمند را معرفی کرد که قراردادهایی خوداجرا هستند و شرایط توافق در کدهای آن نوشته شده‌اند. چالش اصلی اتریوم مقیاس‌پذیری آن است، زیرا الگوریتم اثبات کار (PoW) آن می‌تواند منجر به سرعت پایین تراکنش‌ها و هزینه‌های بالا در زمان‌های ازدحام شبکه شود. اتریوم در حال گذر از نسخه 2.0 است که با تغییر به اثبات سهام، به دنبال بهبود مقیاس‌پذیری و کارایی است.
سولانا که در سال 2020 توسط آنتولی یاوکنکو راه‌اندازی شد، به دلیل سرعت بالای تراکنش‌ها و هزینه‌های کم به سرعت محبوبیت یافت. نوآوری اصلی سولانا در مکانیزم اجماع اثبات تاریخ (PoH) است که به همراه اثبات سهام (PoS) برای ایجاد یک بلاکچین بسیار کارآمد عمل می‌کند. سولانا وعده می‌دهد که هزاران تراکنش در ثانیه (TPS) پردازش کند و این بلاکچین را به یکی از سریع‌ترین بلاکچین‌ها در حال حاضر تبدیل می‌کند.
مقایسه کاردانو، اتریوم و سولانا
- سرعت
سرعت یکی از مهم‌ترین عوامل در ارزیابی کارایی یک بلاکچین است. این عامل مشخص می‌کند که تراکنش‌ها چقدر سریع پردازش و تأیید می‌شوند.
- کاردانو: سرعت کاردانو نسبت به سولانا کندتر است، اما نسبت به اتریوم بهبود قابل توجهی دارد. الگوریتم اثبات سهام اوروبوروس اجازه می‌دهد تا تأیید بلاک‌ها به طور مؤثرتر انجام شود، اما توان پردازش تراکنش‌ها نسبتاً متوسط است و به طور تقریبی به 250 تراکنش در ثانیه (TPS) می‌رسد. کاردانو هدف دارد که مقیاس‌پذیری خود را به مرور زمان بهبود بخشد و شبکه‌اش به طور مداوم بهینه‌سازی می‌شود.
- اتریوم: اتریوم در حال حاضر حدود 30 تراکنش در ثانیه را پردازش می‌کند. با این حال، اتریوم 2.0، با تغییر به اثبات سهام، انتظار می‌رود که سرعت تراکنش به طور قابل توجهی افزایش یابد و احتمالاً هزاران تراکنش در ثانیه را پردازش کند. اتریوم همچنین دارای راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری لایه دوم مانند Optimistic Rollups و ZK-Rollups است که به کاهش ازدحام و افزایش توان پردازش کمک می‌کنند.
- سولانا: سولانا به سرعت خود معروف است و می‌تواند حدود 65,000 تراکنش در ثانیه پردازش کند و در شرایط ایده‌آل می‌تواند به 710,000 تراکنش در ثانیه برسد. این بلاکچین سریع‌ترین شبکه از میان این سه است. مکانیزم اجماع PoH به همراه PoS امکان پردازش سریع و تأخیر کم تراکنش‌ها را فراهم می‌آورد و سولانا را به شبکه‌ای مقیاس‌پذیر تبدیل می‌کند.
- هزینه‌ها
هزینه تراکنش‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر تجربه کاربری در یک بلاکچین داشته باشد. هزینه‌های بالا می‌توانند باعث شوند که استفاده از برنامه‌های غیرمتمرکز یا انتقال توکن‌ها هزینه‌بر شود.
- کاردانو: هزینه‌های کاردانو معمولاً نسبت به اتریوم کمتر است و مدل PoS آن باعث کاهش هزینه‌های تراکنش می‌شود. ساختار هزینه به طور دینامیک بر اساس تقاضای شبکه تنظیم می‌شود، اما هزینه‌های کلی کاردانو کم است که این امر آن را برای کاربران جذاب می‌کند.
- اتریوم: هزینه‌های اتریوم که به آن‌ها “هزینه‌های گاز” گفته می‌شود، نقطه مناقشه برای کاربران بوده‌اند. در زمان‌های ازدحام شبکه، هزینه‌های گاز می‌توانند به طور قابل توجهی افزایش یابند و حتی به صدها دلار برسند. این مسئله به دلیل استفاده از الگوریتم اثبات کار (PoW) است که پرهزینه و کند است. با این حال، با نسخه 2.0، انتظار می‌رود که هزینه‌ها کاهش یابند.
- سولانا: سولانا هزینه‌های تراکنش بسیار پایینی دارد که معمولاً کمتر از یک سنت برای هر تراکنش است. این به دلیل مکانیزم اثبات تاریخ (PoH) و توان پردازش بالای آن است. هزینه‌های سولانا یکی از دلایلی هستند که باعث شده این بلاکچین در میان توسعه‌دهندگانی که به دنبال یک راه‌حل مقیاس‌پذیر و کم‌هزینه هستند، محبوب شود.
- تمرکززدایی
تمرکززدایی به میزان توزیع کنترل بر روی بلاکچین اشاره دارد. هرچه یک شبکه بیشتر غیرمتمرکز باشد، امنیت آن بالاتر است زیرا تعداد نقاط آسیب‌پذیری کمتری دارد.
- کاردانو: کاردانو به دلیل الگوریتم اثبات سهام خود بسیار غیرمتمرکز است و به هر کسی این امکان را می‌دهد که با استیکینگ ADA، توکن بومی خود، در شبکه مشارکت کند. این شبکه تحت حاکمیت خزانه غیرمتمرکز است و تصمیمات توسعه از طریق فرآیند پیشنهادات بهبود کاردانو (CIP) اتخاذ می‌شود.
- اتریوم: اتریوم نیز بسیار غیرمتمرکز است و تعداد زیادی از تاییدکنندگان و ماینرها در سیستم اثبات کار آن مشارکت دارند. با گذر از نسخه 2.0، اتریوم همچنان بر تمرکززدایی تمرکز خواهد داشت، زیرا تاییدکنندگان در سیستم اثبات سهام کنترل بیشتری بر شبکه خواهند داشت. جامعه وسیع و اکوسیستم توسعه‌دهندگان اتریوم به حفظ غیرمتمرکز بودن آن کمک می‌کند.
- سولانا: تمرکززدایی سولانا به دلیل تعداد نسبتاً کم تاییدکنندگان در مقایسه با اتریوم و کاردانو زیر سوال رفته است. در حالی که سولانا برای غیرمتمرکز بودن طراحی شده است، سرعت و کارایی شبکه آن با کاهش مشارکت تاییدکنندگان به یک ساختار متمرکزتر تبدیل می‌شود.
- مقیاس‌پذیری
مقیاس‌پذیری توانایی یک بلاکچین است برای پردازش حجم بیشتر تراکنش‌ها و کاربران بدون کاهش عملکرد.
- کاردانو: مقیاس‌پذیری کاردانو بر اساس الگوریتم اثبات سهام اوروبوروس است که باعث مقیاس‌پذیری بیشتر نسبت به سیستم اثبات کار اتریوم می‌شود. با این حال، توان پردازش تراکنش‌های آن هنوز کمتر از سولانا است. به مرور زمان، انتظار می‌رود که مقیاس‌پذیری کاردانو از طریق ارتقاءهای اضافی و ادغام راه‌حل‌های لایه دوم بهبود یابد.
- اتریوم: اتریوم با مشکلات مقیاس‌پذیری مواجه بوده است، به ویژه در دوران‌هایی که تقاضا افزایش یافته است. اما اتریوم 2.0 به منظور حل این مشکلات با تغییر به سیستم اثبات سهام و پیاده‌سازی زنجیره‌های تقسیم شده، که شبکه را به قسمت‌های کوچکتر تقسیم می‌کند، که پردازش تراکنش‌ها را به صورت موازی ممکن می‌سازد.
- سولانا: سولانا یکی از مقیاس‌پذیرترین بلاکچین‌ها است که می‌تواند ده‌ها هزار تراکنش در ثانیه پردازش کند. توان پردازشی بالا به دلیل مکانیزم اجماع PoH است که تأیید بلاک‌ها را سریع‌تر کرده و از پردازش برنامه‌های غیرمتمرکز با عملکرد بالا پشتیبانی می‌کند.
- امنیت
امنیت ویژگی کلیدی هر بلاکچین است زیرا اطمینان حاصل می‌کند که تراکنش‌ها نمی‌توانند تغییر داده یا دستکاری شوند.
- کاردانو: امنیت کاردانو به وسیله تحقیقات علمی و پروتکل‌های تایید شده توسط همتا تأمین می‌شود. مکانیزم اثبات سهام اوروبوروس طراحی شده است تا هم امنیت و هم مقیاس‌پذیری شبکه را تضمین کند. کاردانو تا به حال با مشکلات امنیتی قابل توجهی مواجه نشده است و فرآیند توسعه آن به دقت بررسی می‌شود.
- اتریوم: امنیت اتریوم به دلیل وجود شبکه گسترده و غیرمتمرکز تاییدکنندگان و ماینرها قوی است. با این حال، شبکه اتریوم در گذشته با مشکلاتی مانند آسیب‌پذیری‌های قراردادهای هوشمند و هزینه‌های بالای گاز در دوران‌های ازدحام مواجه بوده است. انتظار می‌رود که با نسخه 2.0، امنیت از طریق سیستم اثبات سهام و مکانیزم‌های اجماع بهبود یابد.
- سولانا: امنیت سولانا به دلیل تعداد کمتر تاییدکنندگان نسبت به اتریوم و کاردانو مورد شک و تردید قرار گرفته است. اگرچه سولانا تاکنون هیچ مشکل امنیتی عمده‌ای نداشته است، اما نگرانی‌ها در مورد تمرکززدایی و احتمال حملات همچنان وجود دارد.
مزایا و معایب هر بلاکچین
کاردانو
- مزایا:
- الگوریتم اثبات سهام کارآمد از نظر مصرف انرژی
- هزینه تراکنش پایین
- تمرکز بر مقیاس‌پذیری و امنیت
- توسعه بر اساس تحقیقات علمی و تأیید شده
- معایب:
- سرعت تراکنش‌ها نسبت به سولانا کندتر است
- اکوسیستم و جامعه توسعه‌دهندگان کوچکتر نسبت به اتریوم
- برخی از ویژگی‌های آن هنوز در حال پیاده‌سازی است
اتریوم
- مزایا:
- بسیار غیرمتمرکز
- اکوسیستم بزرگ‌ترین dApp و قراردادهای هوشمند
- جامعه توسعه‌دهندگان وسیع
- در حال گذر به اتریوم 2.0 برای بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌ها
- معایب:
- هزینه‌های بالا در دوران‌های ازدحام
- سرعت تراکنش‌ها نسبت به سولانا کندتر است
- انتقال به اتریوم 2.0 هنوز در حال انجام است
سولانا
- مزایا:
- سرعت بسیار بالا در پردازش تراکنش‌ها (65,000 TPS)
- هزینه‌های بسیار پایین
- مقیاس‌پذیر و به راحتی می‌تواند از تعداد بالای تراکنش‌ها پشتیبانی کند
- اکوسیستم در حال رشد توسعه‌دهندگان
- معایب:
- نگرانی‌ها در مورد تمرکززدایی به دلیل تعداد کم تاییدکنندگان
- شبکه‌ای جدیدتر با تاریخچه کوتاه‌تر و توسعه کمتر
- کمتر تثبیت‌شده نسبت به اتریوم و کاردانو
پذیرش بازار
- کاردانو اکوسیستم در حال رشدی دارد، به ویژه در کشورهای در حال توسعه که برای ایجاد شمول مالی و پروژه‌های زنجیره تأمین کشاورزی از آن استفاده می‌شود.
- اتریوم پرکاربردترین بلاکچین است و هزاران dApp و پروژه بر اساس این شبکه ساخته شده‌اند. جامعه گسترده آن و اکوسیستم توسعه‌دهندگان، اتریوم را به بلاکچین غالب در این فضا تبدیل کرده است.
- سولانا به دلیل تراکنش‌های سریع و هزینه‌های پایین به سرعت پذیرش پیدا کرده است و در میان پروژه‌های DeFi، پلتفرم‌های NFT و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) محبوبیت پیدا کرده است.
| معیار | کاردانو | اتریوم | سولانا |
|---|---|---|---|
| سرعت | حدود 250 TPS | حدود 30 TPS (با اتریوم 2.0 احتمالاً هزاران TPS) | حدود 65,000 TPS (در شرایط ایده‌آل 710,000 TPS) |
| هزینه‌ها | کم و مقرون‌به‌صرفه | هزینه‌های گاز بالا، کاهش مورد انتظار در اتریوم 2.0 | بسیار کم (کمتر از یک سنت) |
| تمرکززدایی | غیرمتمرکز با مکانیزم PoS و مشارکت در استیکینگ | بسیار غیرمتمرکز، جامعه گسترده | نگرانی‌هایی در مورد تمرکز به دلیل تعداد کم تأییدکنندگان |
| مقیاس‌پذیری | متوسط، بهبود تدریجی از طریق ارتقاءها و راه‌حل‌های لایه دوم | در حال بهبود با اتریوم 2.0 و شاردینگ | بسیار مقیاس‌پذیر با استفاده از PoH + PoS |
| امنیت | مبتنی بر تحقیقات علمی، پروتکل PoS اوروبوروس | امنیت بالا به دلیل غیرمتمرکز بودن، مشکلات قراردادهای هوشمند | امنیت مناسب، اما نگرانی‌هایی در مورد تمرکززدایی |
| مزایا | انرژی کارآمد، هزینه کم، امنیت بالا، توسعه علمی | جامعه بزرگ، اکوسیستم غنی، غیرمتمرکز، در حال ارتقاء | سرعت بالا، هزینه کم، مقیاس‌پذیری بالا، اکوسیستم در حال رشد |
| معایب | کندتر از سولانا، اکوسیستم کوچکتر نسبت به اتریوم، برخی ویژگی‌ها در حال توسعه | هزینه بالا، سرعت کمتر از سولانا، انتقال به 2.0 در حال انجام | تمرکزگرایی نسبی، تاریخچه کوتاه‌تر، کمتر تثبیت‌شده نسبت به رقبا |
| پذیرش بازار | پذیرش در کشورهای در حال توسعه، پروژه‌های شمول مالی و کشاورزی | پرکاربردترین بلاکچین، اکوسیستم گسترده dApp و قراردادهای هوشمند | محبوب در DeFi، NFT، و DEXها |
دیجی دلار: یک پلتفرم صرافی امن
برای کسانی که به دنبال تبدیل دارایی‌های مبتنی بر این بلاکچین‌ها هستند، دیجی دلار یک پلتفرم معتبر و امن است. دیجی دلار رابط کاربری ساده‌ای برای خرید، فروش و تجارت انواع ارزهای دیجیتال از جمله ADA (کاردانو)، ETH (اتریوم) و SOL (سولانا) فراهم می‌آورد. با استفاده از پروتکل‌های امنیتی پیشرفته مانند احراز هویت دو عاملی (2FA) و ذخیره‌سازی سرد دارایی‌ها، دیجی دلار محیطی امن برای معامله‌گران ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. علاوه بر این، هزینه‌های کم و سرعت تراکنش بالا این پلتفرم را برای هر کسی که به دنبال مبادله این توکن‌های محبوب بلاکچین است، جذاب می‌کند.
کلام آخر
در نهایت، کاردانو، اتریوم و سولانا هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. در حالی که اتریوم همچنان غالب‌ترین پلتفرم با بزرگ‌ترین جامعه توسعه‌دهندگان است، کاردانو با تمرکز بر کارایی انرژی، امنیت و پایداری، در حال ایجاد جایگاهی خاص برای خود است. سولانا، با تراکنش‌های سریع و هزینه‌های پایین، در حال جذب بسیاری از توسعه‌دهندگان و کاربران است که به دنبال راه‌حل‌های سریع و مقیاس‌پذیر هستند.
انتخاب میان این بلاکچین‌ها به طور عمده به نیازهای خاص و اولویت‌های فردی بستگی دارد، از جمله سرعت، هزینه‌ها، تمرکززدایی و مقیاس‌پذیری. در حالی که فضای بلاکچین به سرعت در حال تحول است، این سه پلتفرم احتمالاً نقش‌های کلیدی در شکل‌دهی به آینده برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند ایفا خواهند کرد.
برای کسانی که به دنبال تبادل ADA، ETH یا SOL هستند، پلتفرم‌هایی مانند دیجی دلار یک راه امن و کارآمد برای تجارت این دارایی‌ها در یک محیط امن فراهم می‌کنند.
